Algemeen, octrooien, modellen, domeinnamen,
handelsnamen, auteursrecht, merken en naburige rechten.
Veelgestelde vragen over merken:
1. Wat is een merk?
2. Wat kan een merk zijn ?
3. Wat moet een teken bezitten om een merk te kunnen vormen?
4. Hoe ontstaan rechten op een merk?
5. Wanneer begint de merkbescherming?
6. Ben ik verplicht mijn merk te deponeren?
7. Waarom is het verstandig om een merk te registreren?
8. Bij jarenlang gebruik zonder depot, is er dan een merkrecht?
9. Welke rechten heeft een merkhouder?
10. Wanneer kan een merkhouder optreden tegen een inbreukmaker?
11. Hoelang is een merk beschermd?
12. Wat moet ik doen om mijn merkenrecht te verlengen?
13. Is het mogelijk een merk alleen in Nederland te beschermen?
14. Op wiens naam kan een merkdepot verricht worden?
15. Waar moet ik mijn merkdepot verrichten?
16. Voor welke landen geeft een merkdepot bescherming?
17. Wat is een Gemeenschapsmerk?
18. Wanneer een Beneluxmerk of een nationale merken i.p.v. een Gemeenschapsmerk?
19. Kan een Gemeenschapsmerkregistratie voor een deel van de EU worden
20. Geeft het Gemeenschapsmerk een beter recht dan afzonderlijke nationale registraties?
21. Wat is een Internationale merkregistratie?
22. Wat is het recht van voorrang?
23. Vanaf welk moment is een merk beschermd?
24. Wat is een spoedregistratie?
25. Kunnen alle merken worden geregistreerd?
26. Kan een merk waarin vlag van een land voorkomt worden geregistreerd?
27. Kan men ook optreden als zijn merk voor totaal andere producten wordt gebruikt?
28. Kan een merkhouder altijd optreden tegen inbreuk?
29. Wordt een merk geweigerd als het al door een ander is geregistreerd?
30. Moet een nieuw merkdepot worden verricht als een merk verandert?
31. Kan een merkregistratie tussentijds gewijzigd worden?
32. Kan een merk worden overgedragen?
33. Kan ik mijn merk voor een gedeelte van het Benelux gebied overdragen?
34. Wat is een licentie?
35. Kan ik een licentie voor een gedeelte van het Benelux gebied?
36. Wat betekenen de tekens TM of ® ?
37. Wanneer worden de teken TM en ® gebruikt?
38. Wordt het teken TM ook in Europa gebruikt?
39. Hoe weet ik of mijn merk beschikbaar is?
40. Kan ik mijn merk ook als domeinnaam gebruiken (en laten registreren) ?
41. Wat moet ik doen om mijn merk te beschermen ?
42. Wie kan een merkdepot verrichten ?
43. Is het mogelijk een merk slechts in Nederland te beschermen?
44. Op welke gronden kan mijn depot worden geweigerd ?
45. Hoe weet ik of het teken dat ik wil deponeren niet al geregistreerd is ?
46. Moet ik mijn merk (effectief/ normaal) gebruiken ?
47. Kan ik mijn merk ook als domeinnaam gebruiken (en laten registreren) ?
48. Wat is de geldigheidsduur van een merkdepot ?
49. Wat is oppositie ?
Antwoorden
1. Wat is een merk?
Een merk is, kort gezegd, een teken dat wordt gebruikt om waren (goederen) of diensten in het economisch verkeer aan te duiden, met de bedoeling dat het publiek deze producten en diensten kan onderscheiden van andere ondernemingen.
2. Wat kan een merk zijn ?
Alle tekens op één of andere wijze grafisch weergegeven of beschreven, kunnen in principe als merk gedeponeerd worden. Zoals benamingen, tekeningen, stempels, logo’s, slogans, letters, cijfers, kleuren of kleurencombinaties, een bepaalde (3-dimensionale) vorm van een product of verpakking en zelfs geluiden.
3. Wat moet een teken bezitten om een merk te kunnen vormen?
Elk teken dat onderscheidend vermogen bezit kan in beginsel als merk beschermd worden. Een teken bezit onderscheidend vermogen als de consument door dat teken een product kan herkennen en onderscheiden van andere producten (waren of diensten).
4. Hoe ontstaan rechten op een merk?
Het recht op een merk ontstaat door registratie in het merkenregister. Het enkele gebruik van een merk levert, althans in de Benelux, geen recht op.
5. Wanneer begint de merkbescherming?
Merkbescherming ontstaat bij inschrijving op basis van de depotdatum (dus eigenlijk met terugwerkende kracht).
6. Ben ik verplicht mijn merk te deponeren?
Nee, het is toegestaan een teken als merk te gebruiken zonder een depot. Er bestaat geen termijn waarbinnen een merkdepot gedaan moet worden. Maar zonder depot geen merkrecht en kan niet worden opgetreden tegen inbreukmakers.
7. Waarom is het verstandig om een merk te registreren?
Een merk dat niet is geregistreerd, geniet in beginsel geen merkbescherming. Met andere woorden: zonder registratie, geen recht.
8. Bij jarenlang gebruik zonder depot, is er dan een merkrecht?
Nee, in principe niet. Gebruik van een merk geeft geen recht. Eventueel zou op basis van een andere wetgeving (handelsnaamwet) wel aanspraak op bescherming gemaakt kunnen worden.
9. Welke rechten heeft een merkhouder?
Een merkhouder kan onder meer anderen verbieden zijn merk of een overeenstemmend teken te gebruiken voor dezelfde of soortgelijke waren en diensten. De merkhouder of titularis heeft dus een uitsluitend recht.
10. Wanneer kan een merkhouder optreden tegen een inbreukmaker?
Als de merken zodanig op elkaar lijken dat er verwarringsgevaar voor het publiek is, kan een merkhouder tegen het jongere merk optreden. Er moet wel sprake zijn van soortgelijke producten (lees: waren of diensten).
11. Hoelang is een merk beschermd?
Beneluxmerken, Gemeenschapsmerken en Internationale merkenregistratie (volgens Protocol van Madrid) gelden gedurende 10 jaar, te rekenen vanaf de datum van het depot en kunnen telkens worden verlengd met perioden van 10 jaar.
12. Wat moet ik doen om mijn merkenrecht te verlengen?
Teneinde het recht op het merk (met een periode van 10 jaar) te verlengen moet tijdig een aanvrage voor verlenging worden ingediend met betaling van de bijbehorende taksen.
13. Is het mogelijk een merk alleen in Nederland te beschermen?
Nee. Bescherming in één van de Benelux landen is niet mogelijk, de drie landen vormen in dit geval een eenheid. Een merkinschrijving geldt dus voor het gehele Benelux-gebied.
14. Op wiens naam kan een merkdepot verricht worden?
Een registratie kan op naam van één of meerdere personen worden gesteld. Dit kunnen natuurlijke personen (u en ik) en/of rechtspersonen (BV etcetera) zijn.
15. Waar moet ik mijn merkdepot verrichten?
Voor een Beneluxmerk moet het depot verrichten worden bij het BBIE te Den Haag.
Voor een Gemeenschapsmerk (of EU-merk), moet het depot ingediend worden bij het BHIM te Alicante maar dit kan ook via het BBIE.
Voor een bepaald land moet het depot verricht worden bij de bevoegde instantie van het betrokken land.
Wanneer aan verschillende landen gedacht wordt en die landen lid zijn van de internationale overeenkomsten van Madrid (O-v-M en/of P-v-M) kan een internationale registratie (IR) gebruikt worden. De aanvraag kan dan rechtstreeks bij de WIPO te Geneve ingediend worden of wederom via het BBIE.
16. Voor welke landen geeft een merkdepot bescherming?
Gekozen kan worden tussen een Beneluxmerk (bescherming in Nederland, België en Luxemburg), een Gemeenschapsmerk (bescherming in alle 27 lidstaten van de Europese Unie), een internationaal merk (bescherming in elke aangegeven land) of een nationaal merk in een land naar keuze.
17. Wat is een Gemeenschapsmerk?
Door het verrichten van een Gemeenschapsmerkregistratie (EU merk) krijgt een merk bescherming in alle lidstaten van de Europese Unie. De registratie geldt als één recht voor alle EU-landen in tegenstelling tot de Internationale Registratie waarbij het internationale recht bestaat uit een bundel van nationale rechten.
18. Wanneer een Beneluxmerk of een nationale merken i.p.v. een Gemeenschapsmerk?
Het is mogelijk dat u niet in alle landen van de Europese Unie bescherming wilt maar slechts in enkele daarvan. Het is ook mogelijk dat u geen Gemeenschapsmerk kunt verkrijgen omdat in één of meerdere landen van de EU het merk al bezet is.
19. Kan een Gemeenschapsmerkregistratie voor een deel van de EU worden overgedragen?
Nee, een Gemeenschapsmerk of EU-merk kan alleen in zijn geheel worden overgedragen. Het is echter wel mogelijk een licentie te verlenen voor een bepaalde regio.
20. Geeft het Gemeenschapsmerk een beter recht dan afzonderlijke nationale registraties?
Nee, het Gemeenschapsmerk of EU-merk treedt ook niet in plaats van nationale registraties. Iedereen is vrij een nationaal merk dan wel een EU-merk aan te vragen.
21. Wat is een Internationale merkregistratie?
Via de Internationale registratie (IR) kan een merk in het buitenland worden beschermd op basis van een merkregistratie in het thuisland (basisregistratie). Er wordt een verzoek ingediend bij de WIPO te Genève, waarbij de aangegeven wordt in welke van de aangesloten landen bescherming gewenst is. Hierdoor ontstaat een bundel nationale merkrechten.
22. Wat is het recht van voorrang?
Indien een merk binnen zes maanden na de datum van het eerste depot in een ander land wordt gedeponeerd, kan men een recht van voorrang of prioriteit inroepen. Dat wil zeggen dat de depotdatum in het nieuwe land hetzelfde wordt als de eerste depotdatum. Prioriteit kan in bijna alle landen van de wereld worden ingeroepen.
23. Vanaf welk moment is een merk beschermd?
Volgens de huidige BVIE wetgeving gaat de bescherming in bij registratie, dus nadat de gehele verleningsprocedure is doorlopen, maar dan wel met terugwerkende kracht vanaf de depotdatum.
24. Wat is een spoedregistratie?
Omdat een merk pas beschermd is bij registratie bestaat de mogelijkheid van een spoedregistratie. Hierbij wordt het merk meteen bij aanvraag geregistreerd en kan de merkhouder zijn rechten tegen derden inroepen. De gehele administratieve procedure vindt dan na de registratie plaats. De kans bestaat dan dat het merk alsnog wordt geweigerd en de registratie dus wordt doorgehaald.
25. Kunnen alle merken worden geregistreerd?
Nee, een registratie van een merk kan geweigerd worden. De belangrijkste weigeringscriteria zijn:
a. Het gedeponeerde teken mist ieder onderscheidend vermogen.
b. Het gedeponeerde teken is in strijd met de goede zeden of de openbare orde.
c. Het gedeponeerde teken is misleidend.
d. Het teken is een soortnaam geworden.
e. Het gedeponeerde teken bestaat uit vlaggen, wapens en andere staatsemblemen die niet als merk kunnen worden geregistreerd.
f. Een bepaalde aantal vormen wordt ook geweigerd.
26. Kan een merk waarin vlag van een land voorkomt worden geregistreerd?
De wetgeving bepaalt dat geen merkrecht kan worden verkregen zonder toestemming van de betreffende staat of organisatie. Echter, een merk, waarin een vlag een onderdeel van het gehele merk vormt, zal niet gauw worden geweigerd!
27. Kan men ook optreden als zijn merk voor totaal andere producten wordt gebruikt?
Een merkrecht geeft primair bescherming voor het soort waren en diensten waarvoor het merk is ingeschreven. In principe geeft het merkrecht de merkhouder dus niet het recht op te treden als zijn merk voor totaal andersoortige producten wordt gebruikt. Maar de merkhouder kan echter wel optreden tegen het gebruik van zijn merk voor totaal andere producten als hij kan aantonen dat (1) zijn merk bekend is en (2) zijn merk een bepaalde vorm van schade ondervindt van het gebruik door de ander.
28. Kan een merkhouder altijd optreden tegen inbreuk?
Een merkhouder verliest zijn recht wanneer hij een inbreukmakend merk gedurende een periode van vijf jaar tolereert.
29. Wordt een merk geweigerd als het al door een ander is geregistreerd?
Nee. Het bureau heeft niet de bevoegdheid merken te weigeren omdat zij identiek of lijken op een reeds ingeschreven merk. Dergelijke conflicten zullen tussen de partijen zelf uitgevochten moeten worden. Dat kan via een oppositieprocedure (ambtelijke procedure bij het bureau) of via een gerechtelijke procedure.
30. Moet een nieuw merkdepot worden verricht als een merk verandert?
Ja, in principe wel. Het merk moet worden gebruikt zoals het in het merkenregister is ingeschreven. Anders bestaat het gevaar dat merk na verloop van tijd vervalt. Een nieuw depot is dus nodig indien men een onderscheidend onderdeel van het merk wijzigt. Wanneer het merk slechts op ondergeschikte punten wordt gewijzigd, hoeft geen nieuw depot te worden verricht.
31. Kan een merkregistratie tussentijds gewijzigd worden?
Nee, het is niet mogelijk een depot of registratie tussentijds te wijzigen of aan te passen. Als het merk na verloop van tijd afwijkt van waarop het is geregistreerd, moet in principe een nieuwe registratie aangevraagd worden om het “nieuwe” merk te beschermen. Ook is het niet mogelijk aan de omschrijving van waren en diensten iets toe te voegen. Wel is het mogelijk deze omschrijving te beperken door bepaalde waren of diensten te schrappen.
32. Kan een merk worden overgedragen?
Ja, een merk kan worden overgedragen en deze overdracht dient dan schriftelijk plaats te vinden. Deze overdracht is los van de onderneming waarvoor het merk wordt gebruikt.
33. Kan ik mijn merk voor een gedeelte van het Benelux gebied overdragen?
Nee. De overdracht moet altijd op het gehele Benelux gebied betrekking hebben.
34. Wat is een licentie?
De merkhouder kan besluiten een derde toestemming te geven zijn merk te gebruiken. Hij geeft dan een licentie. Deze licentie kan exclusief zijn, waardoor alleen die derde het merk mag gebruiken in het afgesproken gebied. Anders dan bij een overdracht blijven de rechten op het merk bij de merkhouder.
35. Kan ik een licentie voor een gedeelte van het Benelux gebied?
Een licentie kan, in tegenstelling tot een overdracht, wel betrekking hebben op een gedeelte van het Benelux gebied.
36. Wat betekenen de tekens TM of ® ?
TM en ® hebben geen juridische betekenis in het Benelux gebied. Er is geen verplichting om deze symbolen te gebruiken wanneer u een merkdepot heeft verkregen. In de VS zijn deze symbolen wel officieel geregeld: TM betekent dat het merk gedeponeerd is maar nog niet ingeschreven, terwijl ® betekent dat het merk ingeschreven staat bij US Patent and Trademark Office, USPTO. Het ®- teken mag in VS niet zomaar worden gebruikt.
37. Wanneer worden de teken TM en ® gebruikt?
Omdat ® (Registered trademark) in de Verenigde Staten van Amerika niet zomaar mag worden gebruikt, wordt daarom het teken TM(Trademark) gebruikt bij merken die wel gedeponeerd zijn, maar nog niet in het merkenregister ingeschreven. Pas als het merk daadwerkelijk is ingeschreven gebruikt men het symbool ®.
38. Wordt het teken TM ook in Europa gebruikt?
Het teken TM wordt ook in Europa veel gebruikt, vooral ook in situaties waarin het merk zijn registratieprocedure nog niet heeft afgerond. Het TM symbool heeft echter hier geen juridische betekenis.
39. Hoe weet ik of mijn merk beschikbaar is?
Voordat u een merk gaat gebruiken of registreren doet u er goed aan om uit te (laten) zoeken of er niet identieke of overeenstemmende merken bestaan voor vergelijkbare waren of diensten, in de voor u belangrijke landen. Dit kan middels een beschikbaarheidsonderzoek.
40. Kan ik mijn merk ook als domeinnaam gebruiken (en laten registreren) ?
Een merk is weliswaar niet hetzelfde als een domeinnaam, maar toch kan een teken beide functies vervult. Het is dan ook mogelijk om het merk als domeinnaam te laten registreren en omgekeerd.
41. Wat moet ik doen om mijn merk te beschermen ?
Voor het beschermen van het merk moet het worden gedeponeerd. De bescherming begint pas vanaf de datum dat het depot als merk wordt ingeschreven.
42. Wie kan een merkdepot verrichten ?
Iedere natuurlijk of rechtspersoon kan een merk deponeren. Als blijkt dat de deposant onjuist is dan is het depot nietig en zal opnieuw ingediend moeten worden.
43. Is het mogelijk een merk slechts in Nederland te beschermen?
Bescherming in één Benelux land is niet mogelijk, de drie landen vormen een ‘eenheid’. Een merkinschrijving geldt dus voor het gehele Benelux gebied.
44. Op welke gronden kan mijn depot worden geweigerd ?
Het depot kan door het bureau worden geweigerd indien het teken geen merk kan zijn. Het depot kan echter niet worden geweigerd als er al een ouder identiek of overeenstemmend merk in het register is ingeschreven. In dat geval is het aan de houder van dat oudere merk om actie te nemen, bijvoorbeeld door het instellen van oppositie.
45. Hoe weet ik of het teken dat ik wil deponeren niet al geregistreerd is ?
Daartoe kan u een vooronderzoek (laten) uitvoeren. Dat is een onderzoek naar het bestaan van eerdere inschrijvingen van hetzelfde of nagenoeg hetzelfde teken als het uwe.
46. Moet ik mijn merk (effectief/ normaal) gebruiken ?
U moet het merk normaal gebruiken, d.i. reëel exploiteren binnen een termijn van vijf jaren na het depot. Bovendien mogen er tijdens het verdere verloop van het gebruik van het merk geen periodes van vijf opeenvolgende jaren van niet-normaal gebruik voorkomen, tenzij daarvoor een goede reden bestond, welke reden dan ook zeer streng beoordeeld zal worden.
47. Kan ik mijn merk ook als domeinnaam gebruiken (en laten registreren) ?
Een merk is niet hetzelfde als een domeinnaam toch is het zeker niet uitgesloten dat een bepaald teken de beide functies vervult. Een merk wordt gebruikt om producten en/of diensten van een onderneming te onderscheiden. Een domeinnaam is een aanduiding voor een internet adres (een benaming voor het numerieke IP-adres). Het is in beginsel mogelijk om uw merk als domeinnaam te laten registreren (tenminste als u de eerste bent). Omgekeerd kunt u ook voor uw domeinnaam merkbescherming aanvragen (tenminste als dat teken nog beschikbaar is).
48. Wat is de geldigheidsduur van een merkdepot ?
Beneluxmerken, Gemeenschapsmerken en Internationale merkenregistratie gelden gedurende 10 jaar, te rekenen vanaf de datum van het depot. Die termijn kan telkens worden verlengd met perioden van 10 jaar, mits een aanvrage voor verlenging ingediend wordt en de bijbehorende taksen betaald worden.
49. Wat is oppositie ?
Sinds 1 januari 2004 is in de Benelux de oppositieprocedure ingevoerd als onderdeel van de registratie procedure. Oppositie is een eenvoudige en snelle administratieve procedure waardoor de houder van een ouder merk zich kan verzetten tegen de inschrijving van een jonger merk. Voorheen konden dergelijke conflicten alleen op minnelijke wijze of via de rechter opgelost worden.